تلاش یک سناتور دموکرات برای محدود کردن اختیارات جنگی رئیسجمهور دونالد ترامپ و تأکید دوباره بر اختیار قانونی سنا در زمینه جنگ، روز پنجشنبه در مجلس سنا متوقف شد
قطعنامه اختیارات جنگی سناتور تیم کین که مقرر میکرد کنگره باید درباره تصمیم رئیسجمهور برای اعلان جنگ یا حمله به ایران بحث و رأیگیری کند، در سنا با رأیگیری عمدتاً جناحی رد شد. تنها استثنا سناتور جان فترمن، دموکرات از پنسیلوانیا بود که حامی سرسخت اسرائیل است و از حمله ترامپ به جمهوری اسلامی حمایت کرده بود، و سناتور رند پال، جمهوریخواه از کنتاکی، که اخیراً درباره اختیارات جنگی کنگره دیدگاههای روشنی مطرح کرده است
اوایل همین هفته، این سناتور دموکرات از ویرجینیا اعلام کرد که با وجود آتشبس شکنندهای که بین اسرائیل و ایران برقرار شده بود و در پی حملات آخر هفته به تأسیسات هستهای کلیدی ایران صورت گرفته و بدون مجوز کنگره انجام شده بود، همچنان قصد دارد قطعنامه را پیش ببرد
کین استدلال کرد که این آتشبس به قطعنامهاش مشروعیت و فرصت بیشتری برای بحث درباره نقش کنگره در مجوزدهی به جنگها و حملات نظامی در خارج از کشور میدهد
او پیش از رأیگیری در صحن سنا گفت که به واشنگتن آمده است تا اطمینان حاصل کند که کشور دوباره وارد یک جنگ «غیرضروری» دیگر نشود و به تصویب شتابزده اختیارات جنگی برای رئیسجمهور جورج بوش بیش از دو دهه پیش جهت حمله به عراق اشاره کرد
کین گفت: بهنظر من، رویدادهای این هفته نشان داد که جنگ مسئلهای بسیار بزرگ است که نمیتوان تصمیمگیری درباره آن را به یک نفر واگذار کرد
در واقع، قطعنامه او به محور اصلی بحثی تبدیل شد که از زمان آغاز حملات هوایی اسرائیل علیه ایران در کنگره در جریان بوده است: اینکه آیا حملاتی مانند آنچه در عملیات «چکش نیمهشب» انجام شد، بهعنوان اقدام جنگی تلقی میشود که نیاز به مجوز کنگره دارد، یا تصمیم ترامپ در چارچوب اختیارات او بهعنوان فرمانده کل قوا بوده است
جمهوریخواهان سنا عمدتاً استدلال کردند که ترامپ کاملاً در محدوده اختیارات خود عمل کرده است، در حالی که اکثر دموکراتهای سنا نگرانیهای قانون اساسی درباره توانایی رئیسجمهور برای انجام حمله بدون نظر قانونگذاران مطرح کردند
برخی کارشناسان نیز معتقدند ترامپ در چارچوب اختیارات اجرایی خود مجاز به حمله به ایران بوده است
طبق قانون اساسی آمریکا، اختیارات مربوط به جنگ بین کنگره و کاخ سفید تقسیم شده است؛ بهگونهای که اعلام جنگ صرفاً در اختیار قانونگذاران است، در حالی که رئیسجمهور بهعنوان فرمانده کل قوا هدایت نیروهای نظامی را بر عهده دارد
و نزدیک به دو قرن بعد، در اوج جنگ ویتنام، قانون اختیارات جنگی سال ۱۹۷۳ بهوجود آمد تا این نقشها را بیشتر مشخص کند
اما مهمترین ابزار فشار قانونگذاران، همان «اختیار بودجه» است و میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان در سنا و رئیس زیرکمیته تخصیص بودجه دفاعی سنا، پیام تندی علیه قطعنامه کین مطرح کرد
مککانل به موارد متعددی اشاره کرد که رؤسایجمهور دموکرات در سه دهه گذشته از اختیارات خود برای درگیریهای محدود در کوزوو، لیبی، سوریه و یمن استفاده کردهاند و پرسید چرا «انزواطلبان» حمله به ایران برای تضعیف برنامه هستهای این کشور را اشتباه میدانند
او گفت: من ندیدهام کسانی که مدام دم از قطعنامههای اختیارات جنگی میزنند، بهطور جدی با این پرسشها روبهرو شوند. تا زمانی که چنین نشود، تلاشهایی از این دست از واقعیتهای راهبردی و قانون اساسی جدا خواهند ماند