نخست‌وزیر مارک کارنی اعلام کرد که جهان در شرایطی حساس و در حال تغییر قرار دارد و وعده داد که کانادا از افزایش بودجه دفاعی تا سقف جدید تعیین‌شده ناتو، یعنی ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی تا سال ۲۰۳۵، بهره‌مند خواهد شد
او در عین حال اذعان کرد که برای چنین سطحی از هزینه‌کرد، به «مجوز اجتماعی» نیاز دارد و کشور در نهایت باید درباره «مبادله‌ها و اولویت‌بندی‌ها» در مسیر پیش‌رو تصمیم‌گیری کند
کارنی گفت: «در طول تاریخ کانادا، لحظاتی بوده که سرنوشت جهان در ترازوی تصمیم‌گیری قرار گرفته و هر بار کانادا تصمیم گرفته که وارد عمل شود، و در مسیر دموکراسی و آزادی پیش‌گام باشد. اکنون دوباره در یکی از همان لحظات هستیم. اگر می‌خواهیم دنیای فردا بر پایه ارزش‌های ما شکل بگیرد، کانادا باید آماده باشد. اگر خواهان جهانی امن‌تر هستیم، باید کانادایی قوی‌تر بسازیم
این سخنان پس از آن مطرح شد که رهبران ناتو با افزایش هدف بودجه دفاعی از ۲ درصد به ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی موافقت کردند
وقتی از او پرسیده شد که آیا کانادایی‌ها برای تأمین این بودجه باید فداکاری‌هایی مثل کاهش بودجه بهداشت را بپذیرند، پاسخ داد: «سرمایه‌گذاری‌هایی که در حوزه دفاع و امنیت گسترده‌تر انجام می‌دهیم، با توجه به تهدیدات جدیدی که با آن روبرو هستیم، فعلاً نیاز به فداکاری یا جایگزینی ندارد — این‌ها در نهایت منافع خالص خواهند داشت
او افزود: «بخش زیادی از این سرمایه‌گذاری‌ها در داخل کانادا انجام خواهد شد و همزمان باعث رشد اقتصاد و بهبود قابلیت‌های دفاعی ما می‌شود — و ما از مزایای آن بهره‌مند خواهیم شد
با این حال، کارنی هشدار داد که با نزدیک شدن به سال ۲۰۳۵، کشور ناگزیر باید درباره برخی مبادله‌ها و کاهش برخی وظایف دولت فدرال تأمل کند
او گفت: «باید بررسی کنیم که دولت فدرال در چه حوزه‌هایی می‌تواند کمتر هزینه کند و چطور این افزایش بودجه را تأمین کنیم. این مبادله‌ها — نمی‌خواهم دقت کاذب بدهم — اما این تصمیم‌ها در اواخر این دهه و اوایل دهه بعدی مطرح خواهند شد و تا آن زمان اطلاعات بهتری خواهیم داشت
طبق توافق ناتو، از این ۵ درصد، ۳.۵ درصد صرف نیازهای دفاعی اصلی مانند جنگنده و تسلیحات خواهد شد و ۱.۵ درصد در حوزه‌های جانبی مانند زیرساخت‌ها هزینه خواهد شد
کارنی اعلام کرد که کانادا تاکنون در رسیدن به هدف قبلی ۲ درصدی با مشکل روبرو بوده، اما هدف ۵ درصدی جدید معادل حدود ۱۵۰ میلیارد دلار بودجه دفاعی خواهد بود. ناتو اعلام کرده که بودجه دفاعی کانادا در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۱ میلیارد دلار بوده است
او تأکید کرد که برای این افزایش بودجه، دولت نیازمند کسب مشروعیت سیاسی و اجتماعی خواهد بود
کارنی گفت: «ما در درجه اول از کانادایی‌ها محافظت می‌کنیم — در برابر تهدیدات جدید. آرزو می‌کردم نیازی به این کار نبود، اما وظیفه اصلی دولت همین است
او به تهدیدات در حال تحول از جمله امنیت قطب شمال اشاره کرد و گفت که این تهدیدات نیاز به پاسخگویی دارند. به گفته او، هزینه‌ها افزایش خواهد یافت، اما مزایای قابل توجهی نیز از جمله ایجاد مشاغل جدید برای کانادایی‌ها در پی خواهد داشت
مارک روته، دبیرکل ناتو، گفت که طرح مشخصی برای رساندن هزینه‌های دفاعی اعضا به ۵ درصد وجود دارد و کشورهای عضو متعهد شده‌اند که تولید دفاعی را افزایش دهند تا نیروهای نظامی‌شان به تمام تجهیزات مورد نیاز دسترسی داشته باشند
کارنی در مصاحبه‌ای با سی ان ان گفت که کانادا بخشی از این هدف را از طریق توسعه ذخایر مواد معدنی حیاتی تأمین خواهد کرد و بخشی از این پروژه‌ها با همکاری اتحادیه اروپا، کشورهای عضو آن، بریتانیا و سایر متحدان انجام می‌شود
او همچنین درباره «مبادله‌های» احتمالی آینده توضیح داد: «اگر هزینه‌ها در یک حوزه افزایش یابد، می‌تواند فشار بر قیمت‌ها و گلوگاه‌های تأمین ایجاد کند، اما همکاری بین‌المللی به کاهش این فشار کمک می‌کند
او افزود: «به همین دلیل ما همکاری با اروپا و ایالات متحده را تقویت کرده‌ایم، و به همین دلیل تلاش می‌کنیم این افزایش بودجه را به‌صورت تدریجی و با شیب ملایم انجام دهیم
پیش از جلسه روز چهارشنبه، بریتانیا، فرانسه، هلند و آلمان همگی با هدف ۵ درصدی موافقت کرده بودند. کشورهایی که در نزدیکی مرزهای اوکراین، روسیه و بلاروس قرار دارند نیز از آن حمایت کردند
برخی کشورها مانند اسپانیا و اسلواکی درباره این هدف ابراز نگرانی کرده‌اند
تمام ۳۲ عضو ناتو باید با هدف جدید و جدول زمانی اجرای آن موافقت می‌کردند. مارک روته هشدار داد که هیچ کشوری نمی‌تواند از این هدف انصراف دهد و پیشرفت به‌سوی این هدف در چهار سال آینده مورد بازبینی قرار خواهد گرفت
