مقامات آمریکایی هشدار دادهاند که ارتش کانادا فاقد زیرساختهای مناسب برای نگهداری از جنگندههای اف – ۳۵ است و این موضوع باعث بازطراحی تأسیسات و تحمیل هزینههای اضافی به مالیاتدهندگان کانادایی شده است. این هشدار در گزارش جدیدی از سوی دفتر بازرس کل کانادا منتشر شده است
در این گزارش که ۱۰ ژوئن منتشر شد، آمده است که ارتش آمریکا همچنان نگرانیهایی درباره آمادگی کانادا برای پذیرش نخستین جنگندهها در سال ۲۰۲۸ دارد. کانادا در ژانویه ۲۰۲۳ اعلام کرد که با صرف بودجه ۱۹ میلیارد دلاری، ۸۸ فروند اف – ۳۵ از دولت آمریکا خریداری خواهد کرد
بر اساس قوانین برنامه اف – ۳۵، ایالات متحده باید تأیید کند که آشیانهها و تأسیسات ساختهشده برای این جنگندهها با استانداردهای حفاظتی لازم جهت محافظت از فناوریهای حساس آمریکایی همخوانی دارند. اما تأسیسات در حال ساخت در پایگاههای نظامی کولد لیک (آلبرتا) و باگوتویل (کبک) چنین استانداردهایی را برآورده نکردهاند
بازرس کل کارن هوگان اعلام کرد در ارزیابی صورتگرفته توسط دفتر برنامه جنگنده مشترک آمریکا در ژوئن ۲۰۲۴، سطح آمادگی ارتش کانادا برای پذیرش نخستین اف – ۳۵ در دسامبر ۲۰۲۸ «قرمز» ارزیابی شده که به معنای وجود مشکلات جدی و نیاز به مداخله در سطح عالی مدیریتی است

بازطراحی تأسیسات و سایر مشکلات پروژه موجب شده هزینه نهایی به ۲۷.۷ میلیارد دلار افزایش یابد، یعنی تقریباً ۵۰ درصد بیشتر از آنچه در ابتدا پیشبینی شده بود. علاوه بر آن، برای رسیدن به آمادگی کامل عملیاتی حدود ۵.۵ میلیارد دلار دیگر نیز لازم خواهد بود
وزارت دفاع ملی کانادا در بیانیهای اعلام کرد که یافتههای بازرس کل را پذیرفته و در تلاش برای اجرای توصیهها برای بهبود پروژه است
وزیر دفاع، دیوید مکگینتی، گرانی پروژه را به تورم و همهگیری نسبت داد اما تأکید کرد که کانادا بهزودی ۱۶ فروند اف – ۳۵ را تحویل خواهد گرفت و آموزش خدمه در آمریکا انجام خواهد شد. با این حال، گزارش بازرس کل تصریح میکند که در گام نخست تنها ۸ فروند تحویل داده خواهد شد
کانادا باید تا سال ۲۰۳۱ زیرساخت دائمی لازم را تکمیل کند و در این فاصله از تأسیسات موقت بهره گیرد، که هزینههای اضافی نامشخصی را در پی خواهد داشت
نخستوزیر مارک کارنی در ماه مارس، در پی تهدیدهای دونالد ترامپ علیه حاکمیت کانادا، دستور بازبینی خرید اف – ۳۵ را صادر کرد. روابط میان دو کشور تحت دولت ترامپ تیرهتر شده و او همچنان به اقدامات اقتصادی تنبیهی علیه کانادا ادامه میدهد
ژنرال بازنشسته ایوان بلوندن، که پیشتر از حامیان خرید اف – ۳۵ بود، اکنون میگوید با توجه به بیاعتمادی به آمریکا، این خرید نباید طبق برنامه ادامه یابد. همچنین، کارشناسانی مانند آلن ویلیامز هشدار دادهاند که تسلط کامل آمریکا بر بهروزرسانی نرمافزارها و قطعات یدکی این جنگندهها، یک ضعف راهبردی برای کانادا ایجاد کرده است